مطالعه صحیح به عنوان یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زبانی از دو بخش کلیدی تشکیل شده است: 1) توانایی خواندن کلمات 2) توانایی درک معنای کلمات. مطالعه کردن فرآیندی بسیار پیچیده است و نیازمند آن است که از استراتژی‌های گوناگونی برای انجام آن استفاده کنیم. در این یادداشت به بررسی برخی از تکنیک‌ها و روش‌های مهمی می‌پردازیم که به کودک شما کمک می‌کند تا هرچه بهتر این کار را انجام دهد.
کدام جنبههای مختلف ذهن به هنگام مطالعه درگیر میشود؟
روانشناسان آموزشی بر این باورند که مطالعهکردن مجموعه پیچیده‌ای از جنبههای ذهنی خواننده را در بر می‌گیرد، جنبههایی مانند:
جنبه ترتیبی: توجه به الگوهای دستوری، منطقی و زبانی موجود در کلمات نوشتاری!
جنبه تجربی: معنا‌دادن به کلمات از طریق ایجاد ارتباط بین آن‌ها و تجربیات مستقیم و واقعی!
جنبه تفکر: نتیجه‌گیری و ارزیابی اطلاعات!
جنبه یادگیری: استفاده از دانش قبلی با درنظر‌گرفتن اطلاعات جدید!
جنبه سازنده: کنار هم قرار دادن همه چیز برای درک بهتر موضوع مورد‌نظر!
راهکارهای چگونگی تبدیل کودکان به خوانندگان با اعتمادبهنفس!
راهکارهای مطالعه صحیح بسیار مهم هستند، زیرا به کودکان اجازه می‌دهد تا به‌طور فعال با متن درگیر شوند و مطالعه‌ای فراگیرتر و لذت‌بخش‌تر داشته باشند. برخی از این راهکارها به شرح زیر هستند:
«پیشبینی»: پیشبینی اتفاقات بعدی در یک داستان پس از در نظر‌گرفتن آنچه تاکنون رخ داده است، میتواند راهی قدرتمند برای تعامل با یک کتاب برای خوانندگان جوان باشد. پیش‌بینی‌هایی مانند این ممکن است به کودک کمک کند با متن در سطح عمیق‌تری ارتباط برقرار سازد. کودک میتواند از تصاویر نیز برای پیشبینی اتفاقات بعدی در داستان بهره ببرد. در اینجا چند عبارت وجود دارد که میتواند به کودک کمک کند تا در پیشبینی مشارکت داشته باشد، عباراتی مانند: فکر می‌کنم، شرط می‌بندم، نمی‌دانم که آیا و…
«سوال پرسیدن»: وقتی به کودکان گفته میشود قبل از خواندن متن به سوالاتی مانند چه، چگونه، کجا، چه زمانی فکر کنند، احتمالا با آگاهی، هدف و تمرکز بیشتری مطالعه می‌کنند.
«شفاف‌سازی یا شناسایی»: اگر به آن‌ها نشان داده شود که چگونه با کلمات پیچیده کار کنند، ممکن است یاد بگیرند که موانع را برای درک مطالبی که می‌خوانند شناسایی کرده و برطرف کنند. این کار را می‌توان با استفاده از تکنیک‌هایی مانند چندین بار خواندن، جست‌وجوی سرنخهای موضوع در جملات و بررسی فرهنگ لغت انجام داد.
«خلاصه»: توانایی بازسازی متن با کلمات کمتر برای توسعه مهارت‌های درک مطلب بسیار مهم است. خلاصهنویسی کار پیچیده‌ای است که می‌توان آن را از طریق اعلان‌هایی مثل رویداد اصلی، مشکلات و راه‌حل‌ها، شخصیت‌های درگیر و محل داستان آسان‌تر ساخت.
«تجسم»: ایجاد تصاویر ذهنی از متنی که فرد در حال خواندن آن است میتواند به درک عمیق‌تر از متن کمک کند. این کار را می‌توان از طریق نمودارها، جدول‌های زمانی و تصاویر انجام داد. کودکان می‌بایست اطلاعات کلیدی را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را تصور کنند.
برای استفاده رایگان از محصولات آنلاین مُنتا مقطع تحصیلی خود را انتخاب کنید:
سخن آخر
این موارد راهکارهای کلی مطالعه است که درک فرزندتان از مطالعهکردن را آسان‌تر می‌کند و باعث میشود با اطمینان بیشتری مطالعه کنند. با این حال، والدین باید توجه داشته باشند که برخی از کودکان ممکن است علی‌رغم استفاده از تمام این راهبردهای مطالعاتی، در درک متنی که می‌خوانند با مشکل مواجه شوند. والدین باید کمک و تشویق گسترده‌ای ارائه دهند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که کودک به بسیاری از کتاب‌های همسو با علایق آن‌ها دسترسی دارد.
سوالات متداول
1- چه راهکارهایی برای ایجاد و تزریق اعتمادبهنفس به کودکان در هنگام مطالعه وجود دارد؟
راهکارهایی مثل پیشبینی، خلاصهنویسی، تجسمکردن میتواند به کودکان اعتمادبهنفس بدهد.
2- چه جنبههایی از ذهن برای مطالعهکردن درگیر میشود؟
جنبههای مختلفی مثل جنبه تفکر، تجربی، سازنده و ترتیبی.
